45 tips voor het onderhouden van uw tuin

Deze tips voor tuinonderhoud gaan over alle onderdelen van de tuin en helpen u bij het onderhoud van uw tuin. Want weet u dat het goed onderhouden van uw tuin nodig is om er optimaal van te kunnen genieten. Zo vindt u tips over het onderhoud van de planten in uw tuin, uw gazon, de vijver, de verharding, uw tuinmeubilair en houten vlonders.

De bodem

1. Bodemvoeding

Planten kunnen niet alleen van water leven, ze hebben ook voedingsstoffen nodig. In een natuurlijke omgeving zorgen afgestorven planten en gevallen bladeren voor voeding. Het bodemleven (wormen, insecten en bacteriën) consumeren compost en maken voedingsstoffen zoals schimmels.
Omdat de tuin een gecultiveerde omgeving is, halen we plantenresten en blad – en daarmee de bron van voedingsstoffen – juist weg. Compost en voeding moeten daarom ‘kunstmatig’ worden toegevoegd.
Planten hebben een voorkeur voor natuurlijke stoffen en natuurlijke hoeveelheden. Elk jaar een beetje is het beste. Een gezonde bodem bevat een rijk bodemleven.

2. Verbetering bodemleven

Hoe rijker het bodemleven, hoe rijker de tuin. Planten groeien beter op een levende bodem. Maak het aantrekkelijk voor wormen en insecten om in uw tuin te wonen. Zorg dat er voeding is voor de kleine beestjes. Verspreid regelmatig kleine beetjes compost. Vooral zandgronden hebben van zichzelf een arm bodemleven.

Het gazon

3. Maaien gazon

Maai het gras alleen als het droog is. Bij voorkeur maait u het gras twee maal per week, zodat u het maaisel kunt laten liggen. De mogelijk¬heden verschillen wel per grassoort. Bij een rijk bodemleven eten de wormen de grasresten op. Verwijder lang gras altijd na het maaien. In een periode van droogte is het af te raden om het gras kort af te maaien.

4. Bemesten gazon

De natuur heeft een voorkeur voor natuurlijke middelen. Ecologische meststoffen passen in het natuurlijk evenwicht. Bemest het gazon drie maal per jaar: in maart-april, juni en augustus-september.

5. Verticuteren gazon

Verticuteer het gazon jaarlijks in maart. Het doel van verticuteren is om mos te verwijderen en de ondergrondse wortels door te snijden. Hierdoor blijft de bovenlaag van het gazon luchtig.

Vaste planten

6. Voeding en bemesting vaste planten

Vaste planten hebben uiteraard vocht nodig, maar ook goede voeding. Eens per jaar voegt u een organische bodemverbeteraar toe in de vorm van compost en turfstrooisel. Twee keer per jaar, in het voor- en najaar voegt u meststof en bodemverbeteraar toe in de vorm van micro-organismen.

7. Snoei en seizoensonderhoud vaste planten

Zorg ervoor dat onkruid op tijd tussen de planten wordt verwijderd. Sommige planten gaan voor een tweede keer bloeien, als u ze direct na de bloei terugsnoeit.

8. Vorstbescherming van stam en wortels vaste planten

Soms is een vorstbescherming noodzakelijk, als een plant niet winterhard is. Als de plant vast in de grond staat, is luchtisolatie de beste methode. Gebruik bijvoorbeeld stro en jute om de stam in te pakken. Blad is een natuurlijke bescherming voor de wortels. Laat de plant niet verstikken. Houdt in vochtige, koude periodes de stam en de grond droog. Dat dempt de invloed van vorst.

Eenjarige planten

9. Extra voeding en bemesting eenjarige planten

Geef eens per twee weken water, afgestemd op de behoefte en de standplaats. Geef meer water tijdens warme perioden. Zorg voor extra voeding tijdens de bloeiperiode.

10. Verwijder uitgebloeide bloemen eenjarige planten

Verwijder uitgebloeide bloemen. Hierdoor ziet een border er verzorgder uit. De planten zullen ook langer en uitbundiger bloeien.

Potplanten

11. Voeding en bemesting potplanten

Tijdens het groeiseizoen hebben planten in potten en bloembakken vaker vocht en voeding nodig dan dezelfde planten in de vaste grond. Er zijn speciale tabletten die ervoor zorgen dat een heel groeiseizoen lang voldoende voedingstoffen vrijkomen bij het water geven.

12. Water geven potplanten

Geef elke week water, afgestemd op de behoefte van de plant. Een plant die teveel of te weinig water krijgt, laat in beide gevallen vaak het blad hangen. U ziet direct of de potgrond kurkdroog of drijfnat is.
Bij droogte direct water geven. Wanneer de pot ongemerkt te nat wordt, kunt u beter kiezen voor een pot waar overtollig water uit kan weglopen. Zet de plant dan in een pot met een overloop of met een gat onderin.

13. Verplanten, verpotten en snoeien potplanten

Als de plant doorgroeit, kan de pot te klein worden. Zonder een grotere pot kan de plant dan gaan afsterven. Kies een pot waarin de plant genoeg ruimte heeft voor de groei die u wilt toestaan. Door op tijd en goed te snoeien, vertraagt de groei. De plant blijft zodoende geschikt voor de pot waarin hij staat. De snoeiwijze en het snoeimoment verschillen per plant.

14. Vorstbescherming van plant en pot

Poreuze materialen trekken vocht aan, waardoor de pot kan barsten. Als u twijfelt aan de winterhardheid van uw pot, zet u deze vorstvrij weg. Zorg er anders wel voor dat de waterafvoer in de pot in orde is. Zodra er teveel water in de bak achterblijft, zal dit met vorst uitzetten waardoor de pot barst.
De wortels van planten beschermt u door ze af te dekken met stro en/of jute. Soms is isolatie van de pot nodig om de wortels te beschermen. Gebruik dan bijvoorbeeld noppenfolie of speciaal acryldoek.

Kruiden en fruit

15. Voeding en bemesting kruiden en fruit

Eens per jaar voegt u organische bodemverbeteraar toe in de vorm van compost en turfstrooisel. Geef eetbare kruiden altijd organische meststoffen. Wat de plant eet, komt in het kruid. Natuurlijke voeding komt de smaak ten goede.

16. Grondverbetering kruiden en fruit

Twee keer per jaar, in het voor- en najaar, voegt u natuurlijke bodemverbeteraar toe in de vorm van micro-organismen. De schimmels bevorderen het opnemen van voeding in de wortels, waardoor het kruid meer smaak krijgt..

17. Vorstbescherming bij kruiden

Sommige kruiden zijn niet winterhard, en die verplaatst u dan naar een lichte, vorstvrije ruimte. Een goede plek is de bijvoorbeeld de venster¬bank.

18. Fruitbomen snoeien

De meeste fruitbomen, waaronder appel- en perenbomen, snoeit u tussen december en maart. Pruimen en kersen snoeit u net nadat ze vruchten hebben gedragen. De wond van de plant geneest namelijk minder snel in de wintermaanden waardoor schimmelziektes meer kans zouden krijgen.

19. Fruitbomen aanbinden

Fruitbomen worden geleid om gemakkelijker te kunnen oogsten. In de tuin heeft het ook een sierwaarde. Bind de hoofdstam en de hoofd¬takken aan een frame of aan een muur met leidraad. Gebruik altijd bindbuis: dit materiaal rekt uit als de takken dikker worden.

Bomen

20. Waterhuishouding van de bodem

Jonge bomen zijn extra kwetsbaar voor uitdrogen. Stem de hoeveelheid water af op de behoefte van de boom, de grondsoort en het grond¬waterpeil. Hanteer de voorschriften van de leverancier of boomkweker. Continueer de zorg voor de boom ook als u met vakantie bent. Stem de temperatuur van het water af op de temperatuur van de bodem. Geef niet teveel water ineens, voorkom dat de bodem ‘dichtslaat’.

21. Grondverbetering bomen

Voeg één maal per jaar organische bodemverbeteraar toe.

 

22. Voeding en bemesting bomen

Pas de hoeveelheid en de soort organische meststoffen aan aan de boomsoort. Wees terughoudend met stikstof.

23. Beknotten bomen

Knotwilgen en soortgelijke bomen die beknot worden, zoals sommige geleide bomen, snoeit u elk jaar terug op de zelfde hoogte als het jaar ervoor. Dan behoudt u de karakteristieke knotten aan de hoofdstam en takken. Snoei in de winterperiode: dan staat de sapstroom stil.

24. Opkronen bomen

Om goed onder een boom door te kunnen lopen of rijden is het nodig om het takkengestel pas op grotere hoogte te laten uitgroeien. Dit heet opkronen. Let erop dat u de groei begeleidt, anders verliest de kroon van de boom zijn vorm. Verwijder bij twijfel niet zomaar een tak, maar vraag een deskundige om advies.

25. Geleiden bomen

Leibomen worden het hele groeiseizoen door geleid om de juiste vorm te behouden. Gebruik daarvoor speciaal bindbuis. Dat geeft mee als de takken dikker worden.

26. Snoeien bomen

Bomen kunnen het beste in de winter gesnoeid worden, als de sapstroom stil staat. Snoei per jaar niet meer dan twintig procent van het kroonvolume. In de zomer en het najaar stormt het vaker. Controleer de boom voor en na een storm op (beginnende) scheuren bij de aanhechting van takken. Wees terughoudend met het snoeien van hoofdtakken. Dan voorkomt u onherstelbare aantasting van de vorm van de kroon.

27. Vorstbescherming bomen

Uitheemse bomen die niet winterhard zijn, zoals olijf en palmbomen, moeten beschermd worden tegen vorst en vocht. Gebruik een ‘lichtslang’ die ook warmte afgeeft. Draai deze om de stam en pak de boom in met een speciaal acryldoek. Bescherm de wortels met stro, jutte en/of blad. Voorkom aantasting door vocht, want dat versterkt de invloed van vorst. Plaats niet winterharde bomen zoals mediterrane soorten bij voorkeur ’s winters binnen in een kas of een andere lichte ruimte.

28. Onkruidvrij houden van boomspiegels

Door de ruimte rondom de stam vrij te houden van beplanting hebben de boomwortels minder concurrentie bij het opnemen van regenwater dat in de bodem dringt. Volwassen bomen hebben een voldoende wijdvertakt wortelstelsel, zodat ze lage of hoge beplanting bij de stam prima verdragen. En bedenk: niet alles is onkruid. Sommige kruiden beschermen de boom tegen ziektes of plagen.

Heesters en hagen

29. Waterhuishouding van de bodem heesters

In droge periodes kunt u eenvoudig extra vocht toedienen met een druppelslang. U kunt deze langs de wortels leiden onder de haag en heesters.

30. Onderhoudssnoei van heesters

Bij heesters is het soms noodzakelijk om voor de zetting van de bloemknop te snoeien. Om de vorm erin te houden mag u gerust de snoeischaar hanteren.

31. Vormsnoei van hagen

Een haag wordt in de regel één keer per jaar gesnoeid. Dit gebeurt na de langste dag, 21 juni. Als u de haag liever strak geknipt wilt hebben, dan kunt u in de maanden mei en september snoeien. Maak de haag vochtig, voordat u gaat snoeien, dit voorkomt bruine randjes in het gesnoeide blad.

32. Onkruidvrij houden van de haagvoet

Zorg ervoor dat u de stammen niet beschadigt, als u onkruid gaat wieden onder de haag. Met een schoffel is de kans op beschadiging groter. Pluk het onkruid dus handmatig. Een beschadigde stam kan doorwerken in de uitloop van de haag.

Verhardingen

33. Onkruidbestrijding verharding

U kunt onkruid tussen tegels deels voorkomen door de borders goed onkruidvrij te houden. Onkruid in de borders zaait zich namelijk gemakkelijk de bestrating op. Vermijd het gebruik van chemicaliën voor onkruidbestrijding op verhardingen zo veel mogelijk. Veeg de bestrating en het terras met een harde bezem vanaf het begin van het groeiseizoen. Ook dat voorkomt veel onkruidgroei. Informeer vooraf of uw tegels bestand zijn tegen harde borstels.

34. Gebruik van een hogedrukspuit op verhardingen

Gebruik een hogedrukspuit op verhardingen alleen met een freeskap. Hierdoor spuit u de toplaag van de bestrating niet kapot en voorkomt u rondvliegende spetters. Bovendien geeft u zo een egale opknapbeurt aan de bestrating. Met een spuitlans daarentegen komen er vaak strepen voor.

35. Onderhoud tegels en klinkers

Veeg bestrating en terras regelmatig. Sommige bladsoorten bevatten zuren die in de verharding trekken. Deze zullen weer verdwijnen na regelmatig onderhoud en regen. Pas op met strooizout: zout kan agressief inwerken op tegels. Vet en andere vlekken altijd direct afpoetsen.

36. Onderhoud grind en split

Voorkom onkruidgroei. Verwijder organisch materiaal zoals blad en takjes regelmatig. Voorkom inloop van zand en aarde.

37. Onderhoud van een houtsnipperpad

Voorkom onkruidgroei door zand en organisch materiaal zo min mogelijk tussen de houdsnippers te laten kruipen. Hout verteert langzaam. Vul jaarlijks dus een dun laagje houtsnippers aan. Zo blijft het pad er mooi uit zien.

Tuinmeubilair

38. Onderhoud tuinmeubels

Geniet zo lang mogelijk van uw tuinmeubilair. Reinig meubels in het voorjaar met daarvoor bestemd reinigingsmiddel. Smeer zo nodig de scharnieren en andere bewegende delen.

39. Opbergen tuinmeubels

Berg tuinmeubels in het najaar op of dek ze af met een hoes. Alle meubels zijn gevoelig voor aanslag. Rieten en houten meubels zijn extra gevoelig voor vocht. Staal en ijzer in meubels kan roestvlekken geven.

Houten vlonders

40. Onderhoud vlonderdelen

Alle houten delen worden na verloop van tijd grijs, tenzij ze behandeld zijn. U houdt het hout in goede conditie door elk voorjaar de vlonder¬delen schoon te maken met een speciaal reinigingsmiddel.

41. Vermijd hogedrukspuit op houten vlonders

Vermijd het gebruik van een hogedrukspuit. De structuur van de nerf wordt er grover door en het hout wordt poreus. De hogedrukspuit vernielt dus de toplaag van het hout, waardoor vuil sneller terugkomt en dieper intrekt,

Vijver

42. Ecologische balans vijver

Een vijver is een gesloten systeem. Een ecologische balans is de beste garantie voor een stabiele waterkwaliteit. Om de productie en de opname van voedingsstoffen en zuurstof in balans te houden spelen water- en moerasplanten een hoofdrol. Controleer de waterkwaliteit regelmatig.

43. Helder vijverwater

Veel voedingsstoffen in het water veroorzaken groen, troebel water door zweefalgen. De aanwezigheid van voedingsstoffen kunt u niet helemaal voorkomen, maar zorg ervoor dat er niet teveel vissen in de vijver zitten. Dit zijn de grootste producenten van voedingsstoffen. Deze stoffen worden opgenomen door een goed werkend filter en/of ruim voldoende waterplanten. Als de verhouding in de vijver goed is, heeft u helder water en dus een ecologische balans.

44. Onderhoud water- en moerasplanten

Zorg voor een gezonde waterkwaliteit met voldoende zuurstof en voeding. Splits waterplanten op als ze te groot worden. Bewaak de omvang van waterplanten om de ecologische balans is de vijver niet te verstoren.

45. Drijfvuil en bezinksel in de vijver

Verwijder drijfvuil en bladeren voordat ze naar de bodem zinken. Bezinksel veroorzaakt slib. Een dikke sliblaag tast de ecologische balans aan. Verstoring van de ecologische balans kan leiden tot sterfte van waterplanten en/of vissen.

Afspraak maken tuinonderhoud

Heeft u geen tijd of zin om het tuinonderhoud zelf uit te voeren? Maak dan een vrijblijvende afspraak voor een offerte voor het tuinonderhoud van uw tuin. Vul onderstaand contactformulier in. Ik neem dan uiterlijk binnen 1 werkdag contact met u op om een afspraak in te plannen.

Relevante tuinartikelen

Maak kennis